Τετάρτη 28 Ιανουαρίου 2009

Στόχος Σχολικής Χρονιάς

«Καλλιέργεια κουλτούρας ειρηνικής συμβίωσης, αμοιβαίου σεβασμού και συνεργασίας Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων με στόχο την απαλλαγή από την κατοχή και την επανένωση της πατρίδας και του λαού μας»

Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού αναγνωρίζοντας τις ευαισθησίες που εμπεριέχονται στον πιο πάνω στόχο έχει συστήσει επιτροπή προώθησής του, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις όλων ανεξαίρετα των εμπλεκομένων φορέων. Η πιο κάτω πρόταση αποτελείται από μια σειρά εισηγήσεις της Επιτροπής που έχουν συμφωνηθεί σε συνεδρία της στις 9 Δεκεμβρίου 2008, και που απευθύνεται τόσο προς τα σχολεία, τους εκπαιδευτικούς και μαθητές, όσο και προς τις Εκπαιδευτικές Οργανώσεις, τους οργανωμένους γονείς και οργανωμένους μαθητές.
Η επιτυχία του στόχου δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τις ενέργειες που θα κάνουν τα ίδια τα σχολεία και οι εκπαιδευτικοί, αλλά και από την ενεργητική συνεργασία και εποικοδομητική εμπλοκή όλων των ενδιαφερόμενων φορέων. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην εμπλοκή τόσο των γονέων όσο και των μαθητών σε όσες δραστηριότητες αποφασίσει η σχολική μονάδα να προτάξει.

Έγγραφο με Δράσεις και Ρυθμίσεις για την προώθηση του 1ου Στόχου της Σχολικής Χρονιάς 2008-09

Χρήσιμο Υλικό : Υλικό για Εκπαιδευτικούς Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης

Ο Τορναρίτης σάλπισε οπισθοχώρηση

Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ στον ΠΟΛΙΤΗ της Τρίτης 27 Ιαν 2009, «Πρόεδρος Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας: ΟΕΛΜΕΚ και Υπουργείο να σταματήσουν με ανακοινώσεις και εγκυκλίους να γράφουν και να ξεγράφουν την ιστορία!»

Όσο καιρό οι κύριοι της αυτοαποκαλούμενης «εθνικόφρονος» παράταξης νόμιζαν ότι τους έβγαινε το παιχνίδι της καλλιέργειας εθνικιστικού παροξυσμού, κανοναρχούσαν κατά του Υπουργού – και σημειώστε το- αλλά όχι κατά του υπουργείου Παιδείας. Τώρα μετά τις αντιδράσεις απλών ανθρώπων, καθηγητών και μαθητών αρχίζουν να κατεβάζουν τους τόνους, μια και όσο πιο πολύ φωνασκούν τόσο το λιγότερο πείθουν οι διάφοροι «προφεσόροι», «ιστορικοί-ερευνητές», υποψήφιοι ή εκλεγμένοι πολιτικάντηδες. Οι κραυγές τους μια συρραφή κούφιων λόγων που ξεχειλίζουν μίσος για το συνάνθρωπο με τη διαφορετική άποψη, τη διαφορετική γλώσσα. Έχουν αυτοανακηρυχθεί ως απόλυτοι θεματοφύλακες ενός φρικτού σκιάχτρου, της εθνικοφροσύνης. Εξακολουθούν ακόμα να δηλητηριάζουν παιδικές ψυχές με το φανατισμό, που μοιραία οδηγεί κάποιους νέους στην υιοθέτηση ρατσιστικών και φασιστικών αντιλήψεων. Ως βουλευτής με πολιτικό αισθητήριο ο Τορναρίτης προσπαθεί να τους χαλιναγωγήσει γιατί πιθανόν αντιλήφθηκε ότι ο κόσμος έχει σοβαρότερα προβλήματα από τις κατά φαντασία απειλές που αισθάνονται οι κάποιοι «ταγοί» της εκπαιδεύσεως…

Πώς εξαφανίστηκε η αρχαία Ελίκη το 373 π.Χ.


Την αρχαία λιμνοθάλασσα μέσα στην οποία καταποντίστηκε η πόλη της Ελίκης, όταν σαρώθηκε από ένα φοβερό τσουνάμι το 373 π.Χ., ανακάλυψαν επιστήμονες σε μικρή απόσταση από το Αίγιο, λύνοντας με αυτόν τον τρόπο ένα από τα πλέον σημαντικά επιστημονικά αινίγματα που βασάνιζε τους ειδικούς από τις πρώτες δεκαετίες του περασμένου αιώνα. Η ανακάλυψη της αποξηραμένης σήμερα λιμνοθάλασσας, που βρίσκεται 7 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Αιγίου και περικλείεται από τους ποταμούς Σεληνούντα και Κερυνίτη, φανέρωσε στους επιστήμονες όχι μόνο το πού βρίσκεται η αρχαία πρωτεύουσα της Αχαΐας αλλά κυρίως τον τρόπο με τον οποίο αφανίστηκε σε λίγα μόλις λεπτά. «Η αρχαία Ελίκη βυθίστηκε κάτω από τα πόδια της!», λέει στα «ΝΕΑ» η κ. Δώρα Κατσωνοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Γουίνθσον του Καναδά και διευθύντρια του προγράμματος ανασκαφών στην περιοχή. «Δεν καταποντίστηκε στη θάλασσα ούτε αποκόπηκε από τη στεριά για να καταλήξει σε αυτήν. Ο μεγάλος σεισμός, μεγέθους τουλάχιστον
7 ΡΙΧΤΕΡ!
Ο σεισμός προκάλεσε ρευστοποίηση του εδάφους, με αποτέλεσμα να σημειωθεί καθίζηση 7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που προηγήθηκε, προκάλεσε τη ρευστοποίηση των εδαφών στα οποία είχε θεμελιωθεί η πόλη με αποτέλεσμα τα σπίτια και τα κτίρια να υποστούν καθίζηση σε μια τεράστια λεκάνη βάθους 4 μέτρων. Σε αυτή την κοιλότητα εισχώρησε το μεγάλο παλιρροϊκό κύμα και αφού κατέστρεψε πολλά οικοδομήματα, έπνιξε στη συνέχεια την Ελίκη δημιουργώντας μια λιμνοθάλασσα που σήμερα γνωρίζουμε από τις ανασκαφές ότι είχε έκταση τουλάχιστον 1,5 τετραγωνικό χιλιόμέτρο», σημειώνει η κ. Δ. Κατσωνοπούλου.

....


Ο σεισμός και το τσουνάμι κατέστρεψαν μια πόλη 1.000 ετών ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ γρήγορα κατάλαβαν τι είχε συμβεί το 373 π.Χ. και το πώς δημιουργήθηκε η άγνωστη λιμνοθάλασσα. Από ένα ρήγμα ή μια ομάδα ρηγμάτων κοντά στο Αίγιο προκαλείται ένας πολύ ισχυρός σεισμός. Η πόλη της Ελίκης, που είχε ανεγερθεί 1.000 χρόνια νωρίτερα, πλήττεται αμέσως. Το σαθρό έδαφος πάνω στο οποίο ήταν κτισμένα τα οικοδομήματα υποχωρεί και τα κτίρια που είχαν θεμέλια από πέτρες καθιζάνουν αυτομάτως κατά 3 με 4 μέτρα. Χώμα και άμμος εκτοξεύονται σαν πίδακας προς τα πάνω και η καθίζηση δημιουργεί μια τεράστια λεκάνη. Η πόλη έχει βουλιάξει στα θεμέλιά της και λίγα λεπτά αργότερα ένα τσουνάμι ύψους τουλάχιστον 5 μέτρων κινείται από Βορρά προς Νότο και εισχωρεί στην ξηρά κατά περίπου 3 χιλιόμετρα. Εκείνη την εποχή η ακτογραμμή ήταν σχεδόν 2 χιλιόμετρα πιο μέσα. Καθώς το τσουνάμι αποτραβιέται στη συνέχεια προς τα πίσω, το νερό περιδινίζεται και προκαλεί τις μεγαλύτερες καταστροφές στα κτίρια ενώ ταυτόχρονα πλημμυρίζει τη λεκάνη πνίγοντας την πόλη. Μέσα σε λίγες ώρες έχει δημιουργηθεί μια λιμνοθάλασσα η οποία τους επόμενους αιώνες τροφοδοτείται με το νερό της θάλασσας μέσω ενός καναλιού που σχηματίστηκε κατά πάσα πιθανότητα εκείνη τη στιγμή και αργότερα προσχώθηκε. Η λιμνοθάλασσα σκεπάζει για πάντα μέσα της τα ερείπια της Ελίκης και με το πέρασμα των χρόνων αποξηραίνεται λόγω των προσχώσεων, δηλαδή των φερτών υλών που μεταφέρουν τα δύο ποτάμια τα οποία την περιβάλλουν. Ο υγρός τάφος της αρχαίας αχαϊκής πρωτεύουσας είναι σήμερα μια μικρή πεδιάδα με καλλιεργούμενες εκτάσεις.


Ένα παραγωγικό εργαστήρι σχετικά με την χρήση πηγών στο μάθημα της Ιστορίας


Χτες, το Σάββατο 24 Ιαν. πραγματοποιήθηκε από τον Όμιλο Ιστορικού Διαλόγου και Ερευνας ακόμα ένα καρποφόρο και δημιουργικό εργαστήρι που απευθυνόταν σε καθηγητές και δάσκαλους που διδάσκουν Ιστορία. Οι προτάσεις διδασκαλίας που παρουσιάστηκαν από συναδέλφους βασίστηκαν στη χρήση πηγών του τετράτομου Εναλλακτικού Εκπαιδευτικού Υλικού του Κέντρου για τη Δημοκρατία και τη Συμφιλίωση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Οι εργασίες που παρουσιάστηκαν αφορούν κυρίως τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, πιο συγκεκριμένα "ταιριάζουν" με τα αναλυτικά προγράμματα της Β΄και Γ΄ Λυκείου.

Την εκδήλωση άνοιξε εκπρόσωπος του Ομίλου κι ακολούθως έδωσε το λόγο στο συναδέλφο Güven ULUDA, ο οποίος έδωσε παραδείγματα χρήσης εναλλακτικών πηγών στα σχολεία της Τ/Κ κοινότητας: "Examples from the use of the Alternative Southeast European History Material in Turkish Cypriot
classrooms", Interactive presentation.




Ο Γκιούβεν μας έδωσε γλαφυρά παραδείγματα και μέσα από αυτά προχώρησε σε μια αναλυτική παρουσίαση του θεσμού του devsirme και των γενιτσάρων, αλλά και σε πλευρές της καθημερινής ζωής της Οθ. αυτοκρατορίας, που αποτέλασαν έναυσμα για μια ζωντανή συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων.


Η επόμενη παρουσίαση αφορούσε τη χρήση πηγών στην ανίχνευση από τους μαθητές των αιτιών της εξάπλωσης των Οθωμανών στα Βαλκάνια κατά τον 14ο και 15ο αιώνα. Η συνάδελφος Ζαχαρούλα Μαλά έφτιαξε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διδακτική πρόταση η οποία στηρίζεται στη μέθοδο της διερεύνησης των πηγών, δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές μέσα από προσεκτικά επιλεγμένες πηγές -πουεξετάζονται κατά πόσο πληρούν βασικα΄κριτήρια αντικειμενικότητας- να αναλύσουν και να ερμηνεύσουν με την εξάπλωση των Οθωμανών με την καθοδήγηση του διδάσκοντα. (The reasons for the Ottoman Expansion in the Βalkans)

















Μετά το διάλειμμα η συνάδελφος Μαρία Μαυραδά, αν και επηρεασμένη από το χειμερινό καιρό, κάλεσε τους παρισταμένους εκπαιδευτικούς υποδυθούν το ρόλο του μαθητή και διευρευνήσουν το πώς ο Διαφωτισμός επέδρασε στη δημιουργία της ιδέας του έθνους κράτους στα Βαλκάνια. Η ενεργή συμμετοχή όλων έγινε δυνατή με τη διανομή των τόμων του Εναλλακτικού Εκπαιδευτικού Υλικού. Η Μαρία ενεργοποίησε το ενδιαφέρον των "μαθητών" της θέτοντας το ερώτημα:
« Ο Ρήγας οραματιζόταν κοινή εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον του δυνάστη και την ίδρυση μιας παμβαλκανικής Ελληνικής Δημοκρατίας ».
Πώς φαντάζεστε εσείς ότι θα έμοιαζε αυτό το νέο κράτος, πώς θα λειτουργούσε, ποια προβλήματα θα αντιμετώπιζε η λειτουργία του και γιατί νομίζετε ότι ο Ρήγας το ονομάζει Ελληνικό; " Ερώτημα που πυροδότησε μια γόνιμη ανταλλαγή απόψεων.

Interactive Presentation by Mrs Maria MAVRADA, Educator

Ακολούθως "πήρε τη σκυτάλη" ο συνάδελφος Παύλος Παύλου, που ανέπτυξε τη διδακτική του πρόταση η οποία αφορά το αναλυτικό πρόγραμμα της Γ' Λυκείου: "Πλευρές της δημιουργίας των έθνων-κρατών στα Βαλκάνια κατά τον 19ο αιώνα". Μια διδακτική προσέγγιση που αξιοποιεί τις ομάδες μαθητών οι οποίες μελετούν και διερευνούν τις ομοιότητες και τις διαφορές των πρώτων συνταγμάτων βαλκανικών χωρών σχετικά με τον προσδιορισμό της έννοιας του πολίτη. Μια ιδιαίτερα απαιτητική δουλειά μια και οι μαθητές αναλύουν αποσπάσματα συνταγμάτων που περιέχονται στο 2ο βιβλίο εργασίας "Έθνη και κράτη στη Νοτιοανατολική Ευρώπη".

Aspects of nation-state building in the Balkans
during the 19th century – Constitutional mentality and citizenship,

Interactive Presentation by Mr Pavlos PAVLOU, Educator

Ιστορικές "διάρκειες"

Του Βασίλη Κρεμμυδά

Η Ιστορία δεν κινείται πάντοτε και σε όλες τις περιπτώσεις με την ίδια ταχύτητα· μας τα έχει πει, πριν από χρόνια, ο F. Βrandel: όρισε τις διάρκειες γεγονότων και φαινομένων σε βραχεία, μέση και μακρά. Οι συνέπειες του μεγάλου γεγονότος των νεώτερων χρόνων, της αποικιοκρατίας, ασφαλώς ανήκουν στη μακρά διάρκεια· λειτουργούν, δρουν δηλαδή βραδυφλεγώς. Αυτό σημαίνει ότι με όλα όσα βλέπουμε σήμερα στη Γάζα και κάθε λίγο σε χώρες της Αφρικής, με την αποικιοκρατία δεν έχουμε τελειώσει ακόμη· επί της ουσίας. Αυτός είναι ο λόγος που χρησιμοποίησα τις «διάρκειες» του F. Βrandel: αντιλαμβάνομαι ότι το δράμα της Μέσης, λεγόμενης, Ανατολής, οφείλεται στις τεχνητές καταστάσεις που κληρονόμησαν οι ντόπιοι· τεχνητές καταστάσεις από τη χάραξη των συνόρων μέχρι την ανάμειξη φυλών και εθνών στο ίδιο κράτος, στην ίδια διοικητική μονάδα· άφησαν οι αποικιοκράτες φεύγοντας τα σπέρματα του πολέμου.
Ίσως, για να προκύψει κάποια διαφορετική επέμβαση, κάποιος μετααποικιακός ρόλος γι΄ αυτούς. Υπάρχει όμως κάτι που αποδείχθηκε χειρότερο. Οι αποικιακές χώρες, εγκαταλείποντας τις αποικίες τους, «ανέθεσαν» στις ΗΠΑ να συνεχίσουν το έργο τους με άλλο τρόπο. Ο νέος «αφέντης», ο σύμμαχος, όπως θέλουν οι ίδιες να τις χαρακτηρίζουν, είναι ο νέος αποικιοκράτης. Σκοπός τους, ο ίδιος, όπως των πραγματικών αποικιοκρατών: η εκμετάλλευση ή τουλάχιστον ο απόλυτος έλεγχος των πηγών πλούτου κάθε χώρας- πρώην αποικίας. Αυτό με όλους τους τρόπους, από τον απλούστερο, ίσως, και τον λιγότερο οδυνηρό, που είναι οι επεμβάσεις στον σχηματισμό κυβερνήσεων έως την πρόκληση καταστροφών και αιματοχυσίας. Το τελευταίο οι ΗΠΑ το πετυχαίνουν πάλι με πολλούς τρόπους· είτε επεμβαίνοντας οι ίδιες και προκαλώντας απίστευτες καταστροφές και τρομακτική αιματοχυσία στον ξένο τόπο, όπως πρόσφατα στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ, είτε εκφράζοντας την ικανοποίησή τους - και προσφέροντας υλική ενίσχυση- σε χώρες «δικές» τους που κάνουν το ίδιο, όπως τώρα, και λίγο παλαιότερα το Ισραήλ εναντίον Λιβάνου, Παλαιστίνης κ.λπ., είτε ακόμη ευνοώντας εμφυλίους πολέμους, ενδοφυλετικούς μάλλον κυρίως σε χώρες (πρώην αποικίες, όλες) της Αφρικής. Αναδεικνύονται έτσι σε παγκόσμιο χωροφύλακα (!) είναι σωστά ειπωμένο. Βέβαια, όλα αυτά πάντοτε με ένα πρόσχημα· τα τελευταία χρόνια είναι η τρομοκρατία που οι ΗΠΑ με την πολιτική τους έχουν φροντίσει να την ενισχύσουν και να της προσφέρουν λαϊκή συμπάθεια. Και το Ισραήλ τους τρομοκράτες της Χαμάς πολεμάει «λησμονώντας» ότι η Χαμάς είναι η επίσημη, εκλεγμένη, δηλαδή νόμιμη κυβέρνηση των Παλαιστινίων, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, αφού κράτος παλαιστινιακό δεν υπάρχει. Η περίπτωση των Παλαιστινίων θυμίζει σε μας τους χαρακτηρισμούς της Επανάστασης του 1821, τότε, από το οθωμανικό κράτος: ανταρσία, αποστασία, αναρχία- ο όρος τρομοκρατία δεν υπήρχε ακόμη για να εκφράσει ό,τι ακριβώς γινόταν. Θα με ρωτήσει κάποιος· οι Παλαιστίνιοι κάνουν αυτήν τη στιγμή επανάσταση; Κάποιου τύπου, ναι· αφού η ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους είναι μόνιμο και διαρκές αίτημά τους: κάθε φορά που μοιάζει να ισχυροποιείται το ένοπλο τμήμα τους, ο διεθνής μπαμπούλας της περιοχής, το Ισραήλ, τους προκαλεί πολλά θύματα, με πολεμικές επιχειρήσεις· προκαλεί απέραντη δυστυχία. Αυτήν τη φορά είναι η χειρότερη· σε θύματα και υλικές καταστροφές. Στην ιστορία των πολέμων ξέρουμε ότι από τον επιτιθέμενο γίνεται προσπάθεια για όσο το δυνατόν λιγότερα θύματα από τον άμαχο, δηλαδή άοπλο, και επομένως ακίνδυνο απέναντι σε πανίσχυρες πολεμικές μηχανές πληθυσμό· ιδιαίτερα, γίνεται προσπάθεια να προφυλαχθούν τα παιδιά. Ακόμη και από τη ναζιστική Γερμανία έγινε τέτοια προσπάθεια. Στην τωρινή περίπτωση της Γάζας έγινε το ακριβώς αντίθετο: όταν στους 1.300 νεκρούς, οι 400 είναι παιδιά, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα έγκλημα που ο χαρακτηρισμός του ως απάνθρωπου κυνισμού είναι εξαιρετικά ήπιος. Γενικότερα, όμως, στα χρόνια της ασύστολα και ασύδοτα νεοφιλελεύθερης Αμερικής, το πρώτο που περιφρονείται και γι΄ αυτό δολοφονείται είναι η αξία άνθρωπος· αυτή η χώρα με το συγκεκριμένο καθεστώς έχει καταργήσει, έχει δολοφονήσει καλύτερα, όλες τις κοινωνικές αξίες που παρήγαγε κατά τους τελευταίους αιώνες ο ευρωπαϊκός πολιτισμός· τις κοινωνικές αξίες που οδήγησαν την Ευρώπη στην εκπληκτική ανάπτυξη που γνωρίσαμε και μεις· σε εκπληκτική, σε εκρηκτική ανάπτυξη οδήγησαν και την Αμερική· αυτή είναι όμως που οργάνωσε συστηματικά τη δολοφονία τους.
Στα χρόνια της ασύστολα και ασύδοτα νεοφιλελεύθερης Αμερικής, το πρώτο που περιφρονείται και γι΄ αυτό δολοφονείται είναι η αξία άνθρωπος.

Ο Βασίλης Κρεμμυδάς είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου ΑΘ

ΤΑ ΝΕΑ [ ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΨΗ ] Ολοκληρώνεται το έγκλημα