Σοφά τα κλέη εν έτει 2008 (από την "Εκπαιδευτική Αλλαγή")

Κι όμως γράφτηκαν από σύγχρονους ευρωπαίους εκπαιδευτικούς,

που σέβονται τις άλλες απόψεις,

δεν υβρίζουν, δεν λασπολογούν, δεν σπιλώνουν...

Συνάδελφοι "θάβουμε" το μάθημα Ιστορίας Κατεύθυνσης

Εγώ, αγαπητοί φίλοι και συνάδελφοι, το μόνο που κατάλαβα πέραν πάσης αμφιβολίας και συζήτησης είναι ότι με το βιβλίο αυτό θάβουμε το μάθημα Ιστορίας Κατεύθυνσης, αλλά και την καλλιέργεια ιστορικής κρίσης.
Εξηγώ: γιατί έχουμε ένα εγχειρίδιο περιληπτικής απόδωσης και καταγραφής γεγονότων που χρειάζεται να το αποσαφηνήσεις ως καθηγητής που διδάσκει τους μαθητές, να το ταξινομήσεις (προσέξτε τις παλινδρομήσεις εσωτερικά μέσα σε κάθε κεφάλαιο!), να το διευρύνεις με πηγές κι επιπλέον πληροφορίες, με υλικό και συζήτηση στην τάξη.
Πράγμα που εναπόκειται στον κάθε διαδάσκοντα. Και θα λειτουργούσε θαυμάσια η πρωτοβουλία του εκπαιδευτικού, αν δεν υπήρχε η λαιμητόμος των Παγκύπριων και Εισαγωγικών Εξετάσεων! Άσε που προσπαθούν να "πιάσουν στροφές" και τα φροντιστήρια, για να ξεπεράσουν τη σχολική ταχύτητα: κυριολεκτικά ντομπάρουν τους μαθητές μας, οι οποίοι προσπαθούν να καταλάβουν το πιο απλό και κυρίως ζητούμενο: πάνω σε ποια ύλη θα εξεταστούν;! Μπάχαλο δηλαδή!
Τελικά η οπισθοδρόμηση θα είναι μεγάλύτερη απ' όση νομίζουμε: πάμε πάλι σε μια αποστήθιση του κειμένου και οι πηγές (του βιβλίου) απλά συμπληρώνουν γνώσεις προς εξέταση, όχι προς κρίση ( βλέπε δειγματικό εξεταστικό)!

Ειρήνη Ασίηκαλη, διδάσκουσα Ιστορία Κατεύθυνσης σε τμήμα της Γ΄Λυκείου στο Παγκύπριο Γυμνάσιο Λευκωσίας.

Αντίλογος στα βιβλία του CDSEE από τον Φιλελεύθερο

http://www.phileleftheros.com/main/main.asp?gid=562&id=0

Ανιστόρητα βιβλία της Ιστορίας
Συγχύζουν και αποπροσανατολίζουν αντί να προβληματίζουν
Του Χρύσανθου Χρυσάνθου

Φιλελεύθερος 19/10/2008

Παρά την κριτική του ο αρθρογράφος Χρύσανθος Χρυσάνθου καταλήγει σε μια ενδιαφέρουσα πρόταση :

" ...Εάν το υπουργείο Παιδείας ενδιαφέρεται για εναλλακτικό εκπαιδευτικό υλικό στη σύγχρονη Ιστορία της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ας προκηρύξει σχετικό διαγωνισμό. Εξάλλου, τουλάχιστον όσον αφορά τη σύγχρονη Ιστορία της Κύπρου, κατά τη γνώμη μου μπορεί να χρησιμοποιηθεί στα σχολεία το βιβλίο του Κώστα Κατσώνη
«Η Κύπρος στους δρόμους της ιστορίας: Η γέννηση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μια σύγχρονη προσέγγιση της Κυπριακής ιστορίας μέσα από την πολυφωνία των πηγών».
Επειδή ενδεχομένως ο ίδιος ο συγγραφέας από σεμνότητα δεν θα το προτείνει, καταθέτω την εισήγηση, κρίνοντας ότι το βιβλίο του Κ. Κατσώνη είναι απείρως πιο ενδιαφέρον, πιο συγκροτημένο και πιο μελετημένο από εκείνο του Κέντρου για τη Δημοκρατία και τη Συμφιλίωση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. "

Τέσσερα νέα βιβλία επιλεγμένων πηγών στα ελληνικά (σε μορφή .pdf )

ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΤΕΒΑΣΕΤΕ ΤΑ ΤΕΣΣΕΡΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗ ΣΤΗ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ από την ιστοσελίδα:

http://www.cdsee.org/jhp/download_gre.html

1. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία
2. Έθνη και Κράτη στη Νοτιοανατολική Ευρώπη
3. Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι
4. Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος

"Το κρυφό σκολειό" ...

Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα από άρθρο του Γιάννη Βλαχογιάννη που δημοσιεύτηκε στη "Νέα Εστία" με τίτλο "Το κρυφό σκολειό"

(15 Αυγούστου 1945, τεύχος 436, σ. 678-683).

Συστηματικός μελετητής του θέματος, ο Βλαχογιάννης υπήρξε ένας από τους πρώτους ερευνητές που αμφισβήτησαν την ύπαρξη του κρυφού σχολειού:Βρήκανε λοιπόν πως κατά τα χρόνια εκείνα τα παλιά η παιδεία μας κατατρεχόταν από τους Τούρκους αλύπητα και το τελευταίο της καταφύγιο, άγιο βήμα μυστικό ήταν το κρυφό σκολειό. Εκεί, νύχτα βαθειά στέλναν οι μαννάδες τα παιδιά τους και με τη λαχτάρα που είχανε στην καρδιά, τα μαθαίναμε να λένε στο δρόμο το γνωστό παιδιάτικο τραγούδι, που είναι και νανούρισμα μαζί, τραγούδι σ' όλους γνωστό, που λέει:

Φεγγαράκι μου λαμπρό/

φέγγε μου να περπατώ,/

να πηγαίνω στο σκολειό,/

να μαθαίνω γράμματα,/

του Θεού τα πράματα.

Ανάμεσα σ' όσες διατριβές έτυχε να διαβάσω γραμμένες από παιδαγωγικούς άντρες ή γυναίκες, δεν είδα καμιάν ιστορική μαρτυρία, που να βεβαιώνη την ύπαρξη κρυφού σκολειού, όμως ούτ' εγώ μέσα στον αμέτρητο σωρό ανέκδοτου υλικού για της σκλαβιάς τα σκολειά, που έχω συναγμένο, δεν απάντησα τίτοτε που να κάνη λόγο για το σκολειό έξω από το τραγούδι.Φαίνεται λοιπόν πως για τους παιδαγωγικούς ρήτορες που ανάφερα, άλλη δεν υπάρχει μαρτυριά παρά το ίδιο εκείνο μοναχό περίφημο τραγούδι.Ομως, αν και για την ύποφτή μου κρίση δε φτάνει το τραγούδι, ας το ξετάσουμε κι' αυτό. Ερχεται λοιπόν η απορία πρώτα, πώς του κρυφού σκολειού τα μαθητούδια, που νύχτα πηγαίνανε στο σκολειό -κι' αυτό θα βρισκόταν έξω από το χωριό, λοιπόν σε μοναστήρι είτε σε ρημοκλήσι- πώς τ' ανήσυχα παιδιά, όλο φωνές, και γέλια και παιχνίδια στο δρόμο τους θα ξεφεύγανε την προσοχή των Τούρκων. Και δεν ήτανε των Τούρκων μοναχά ο κίντυνος -ας τον παραδεχθούμε μια στιγμή- αλλά νύχτα στην ερημιά ήτανε και λύκοι. Και πρώτα απ' όλα ήτανε της μάννας η λαχτάρα κι' όλου του χωριού. Τάχα τα παιδιά παίρνανε στο δρόμο τους κανένα φύλακα μιστωτό του χωριού; Τάχα τα συνόδευε κανένας πατέρας, αδελφός με τη σειρά του; Σοβαρές απορίες, ανησυχίες ρητορικές, που τις χαρίζω στον άγρυπνο της Εθνικής παιδείας ρήτορα.Ολο αυτό το φανταχτερό και κούφιο και χωρίς θεμέλιο χτίσμα πέφτει σε μια στιγμή σωρός μ' ένα λόγο μοναχά: Ποτέ ο Τούρκος, ο αγράμματος δε μπόδισε το Χριστιανό γράμματα να μαθαίνη, και μονάχα πολύ σπάνια έμπαινε στη μέση να χωρίζη τους δασκάλους άμα πιανόνταν από τα μαλλιά και γινόνταν σκάνταλο με τα μεγάλα τους σκολειά.Ομως αυτό γινόταν στις χώρες με τα μεγάλα σκολειά ή στα μεγάλα μοναστήρια, όχι ποτέ μέσ' στα χωριά. Επειτα, αν ήταν η κατώτατη παιδεία απαγορευμένη από τους Τούρκους, θα τολμούσε μάννα να στείλη το μακρό της μακρυά κι' ο Τούρκος πάλι θα ήταν τάχα δύσκολο ν' ανακαλύψη τα παιδιά των χριστιανών να περνάνε παίζοντας και φωνάζοντας στο δρόμο τους; (...)

Είναι λοιπόν παλιό υποχρεωτικό συνήθιο να πηγαίνη ο παπάς αξημέρωτα στην εκκλησιά και περισσότερο άμα είχε και μαθηταρούδια να προσέξη στο νάρτηκα είτε και μέσα στα σκαλοπάτια του εικονοστάσιου, όπου βοηθούσανε και τ' αναμμένα καντήλια. Ο δάσκαλος παπάς μπορούσε νάταν και διάκος ή και γερομόναχος. Κάθε μαννούλα έπρεπε να ετοιμάση, να καλοπιάση το μισοξύπνητο παιδί για να το ξεκινήση. Και στεκόταν η μάννα πίσω, έλεγε στ' άλλο το μικρότερο πούχε στο πλευρό της το νανούρισμα, για να το κάμη κι' εκείνο ν' αγαπάη τ' αγουροξύπνημα... και το Κρυφό σκολειό!