Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 2008
Δεκέμβρης 2008 ... το κλεινόν άστυ ...
Ο/Η Ανώνυμος είπε...
Αφιερωμένο στον Ιάσονα και τα φωτορεπορτάζ του από Αθήνα
είναι το ακόλουθο ποίημα που απέστειλε προ καιρού
στην ιστοσελίδα μας ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος:
Η ΠΟΛΗ ΠΟΥ ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ
Αγγίζω τους τοίχους των σπιτιών
δεν αποκρίνεται κανείς.
Βρέθηκα σε μια πόλη δίχως όνομα.
Ψάχνω τον ουρανό να βρω το στίγμα της
και με τυφλώνουν πολύχρωμες ρεκλάμες.
Η πόλη που γεννήθηκα είχε δυο απλές συντεταγμένες:
βόρειο πλάτος, αίμα
ανατολικό μήκος, θάνατος.
... παιδιά γονιών που ταύτισαν την αγάπη με το δώρο...
...Είναι παιδιά που μεγάλωσαν μέσα σε κοινωνίες σκανδάλων, χυδαιότητας και υποκρισίας, παιδιά πολιτών χωρίς πρόσωπο, μα πολλών προσωπείων.
Είναι η νέα γενιά μιας Ελλάδας που συγχέει την Παιδεία με την εξειδικευμένη γνώση, τη δημιουργικότητα με τη δουλειά, την εργασία με το βόλεμα, την ψυχαγωγία με τη διασκέδαση, την ευτυχία με τα έσοδα, την ηθική με τη μόδα. Είναι μπερδεμένα παιδιά μιας κοινωνίας πολύ ατομιστικής για να αποκαλείται κοινωνία και πολύ κοντόφθαλμης για να έχει όραμα και στόχο.
Είναι παιδιά γονιών που ταύτισαν την αγάπη με το δώρο, Πολιτικών που ταύτισαν τους εαυτούς τους με την πολιτική, δημοσιογράφων που ταύτισαν τους εαυτούς τους με την είδηση, εκκλησιαστικών εκπροσώπων που ταύτισαν τους εαυτούς τους με τη θρησκεία, δασκάλων που ταύτισαν τους εαυτούς τους με τη γνώση και αστυνομικών που ταύτισαν τους εαυτούς τους με τη δύναμη, παιδιά πολιτών που βαυκαλίζονται ποδηγετούνται από ισχυρούς και ποδηγετούν τους ανίσχυρους. ...
Γράφει η Μάρω Σιδέρη
ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΑΠΝΟΥΣ
Η Ιστορία δεν τέλειωσε: "τα παιδιά βρίσκονται αντιμέτωπα με μια απόλυτη και γενικευμένη ανασφάλεια για το μέλλον"
Η οργή των δεκαπεντάχρονων
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΣΙΑΚΑΛΟΥ*
Τα δεκαπεντάχρονα αγόρια και κορίτσια, που με τις αυθόρμητες διαδηλώσεις τους συγκλόνισαν ολόκληρη τη χώρα, γυρίζουν πάλι στα μαθήματά τους, ίσως στις καφετέριές τους, και ασφαλώς στο Διαδίκτυο για να ανταλλάξουν τις πρόσφατες εμπειρίες τους. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι τις επόμενες ημέρες θα μείνουν μακριά από τις ειδικά οργανωμένες συγκεντρώσεις των κομμάτων και των νεολαιών τους και ότι όπως ξάφνιασαν με το μαχητικό πολιτικό ξέσπασμά τους έτσι θα απογοητεύσουν κι όσους ελπίζουν στη «στρατολόγησή» τους. Αυτή είναι η γενιά των δεκαπεντάρηδων: απροσδιόριστη και απρόβλεπτη για όσους θέλουν να την καταλάβουν με τα κριτήρια της δικής τους εποχής.
Οι δεκαπεντάχρονοι των τελευταίων ετών χλευάστηκαν επανειλημμένα για τα «ρηχά» ινδάλματά τους και χαρακτηρίστηκαν, απαξιωτικά, ως μια εγωιστική γενιά που ενδιαφέρεται μόνο για την ψυχαγωγία και την προσωπική επιτυχία. Ακόμη και οι ειδικοί επιστήμονες δυσκολεύονται να δουν σωστά τα ιδιαίτερα στοιχεία τους και να κατανοήσουν, π.χ., τη σημασία που έχει για τη συμπεριφορά τους η υψηλή θέση της «αυτονομίας» και της «αυθεντικότητας» στο σύστημα αξιών τους και η συνακόλουθη πλήρης απαξίωση των «δήθεν» και των υποκριτών σε οποιονδήποτε τομέα. Δυσκολεύονται επίσης πολλοί να αντιληφθούν ότι τα «ατομικά κοκτέιλ αξιών», που χαρακτηρίζουν αυτή τη γενιά, δεν είναι αντιφατικά και εγωιστικά, αλλά αποτελούν τη στρατηγική παιδιών που ενηλικιώνονται σ' έναν κόσμο αφάνταστου πλούτου και, ταυτόχρονα, βρίσκονται αντιμέτωπα με μια απόλυτη και γενικευμένη ανασφάλεια για το μέλλον -αλλά και για το παρόν, όπως έδειξε η δολοφονία του Αλέξανδρου. Οσοι δεν τα κατάλαβαν αυτά έγκαιρα, ξαφνιάστηκαν από την πρόσφατη εξέγερση και τις μορφές της, και κυρίως δεν αντιλήφθηκαν ότι η καταφυγή τους στον παλιό αυτάρεσκο πατερναλιστικό λόγο ήταν αυτή που προκαλούσε στους νέους αντιδράσεις με τεράστιο πια κόστος. Αυτό βιώσαμε αυτές τις μέρες.
Θα έπρεπε να είναι αυτονόητο σε μια δημοκρατική κοινωνία ότι η δολοφονία ενός δεκαπεντάχρονου από το όργανο ενός κράτους, που περιφρονεί τους πολίτες και βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τις προσδοκίες και τα αισθήματά τους, δεν επιτρέπεται απλώς να συγκινεί τους ανθρώπους, αλλά πρέπει να συνταράσσει, με την κυριολεκτική έννοια της λέξης, το ίδιο το κράτος. Τις τελευταίες ημέρες διαπιστώσαμε ότι αυτό το αυτονόητο κοινωνικό και άκρως πολιτικό καθήκον το επιτέλεσε, όχι τυχαία, κυρίως η γενιά των δεκαπεντάχρονων αγοριών και κοριτσιών -χωρίς να το έχει διδαχτεί στα σχολεία και στα φροντιστήρια. Ηταν αποτέλεσμα του δικού της συστήματος αξιών, που δεν επιτρέπει να μειώνεται και να εξασθενίζει η οργή από συμβατικές διαδικασίες συμψηφισμού.
Αυτό είναι πράγματι κάτι καινούργιο. Και όλα τα δεδομένα δείχνουν ότι είναι πια πολύ πιθανόν τα επόμενα χρόνια να ζήσουμε την ενηλικίωση μιας γενιάς που, αντίθετα με ό,τι συνέβαινε παλιότερα, δεν θα απομακρυνθεί από τις αξίες και τις συμπεριφορές της νεανικής της ηλικίας. Με ό,τι αυτό σημαίνει για το μέλλον.
* Ο Γιώργος Τσιάκαλος είναι καθηγητής και πρόεδρος του Παιδαγωγικού Τμήματος του ΑΠΘ.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 13/12/2008
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΣΙΑΚΑΛΟΥ*
Τα δεκαπεντάχρονα αγόρια και κορίτσια, που με τις αυθόρμητες διαδηλώσεις τους συγκλόνισαν ολόκληρη τη χώρα, γυρίζουν πάλι στα μαθήματά τους, ίσως στις καφετέριές τους, και ασφαλώς στο Διαδίκτυο για να ανταλλάξουν τις πρόσφατες εμπειρίες τους. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι τις επόμενες ημέρες θα μείνουν μακριά από τις ειδικά οργανωμένες συγκεντρώσεις των κομμάτων και των νεολαιών τους και ότι όπως ξάφνιασαν με το μαχητικό πολιτικό ξέσπασμά τους έτσι θα απογοητεύσουν κι όσους ελπίζουν στη «στρατολόγησή» τους. Αυτή είναι η γενιά των δεκαπεντάρηδων: απροσδιόριστη και απρόβλεπτη για όσους θέλουν να την καταλάβουν με τα κριτήρια της δικής τους εποχής.
Οι δεκαπεντάχρονοι των τελευταίων ετών χλευάστηκαν επανειλημμένα για τα «ρηχά» ινδάλματά τους και χαρακτηρίστηκαν, απαξιωτικά, ως μια εγωιστική γενιά που ενδιαφέρεται μόνο για την ψυχαγωγία και την προσωπική επιτυχία. Ακόμη και οι ειδικοί επιστήμονες δυσκολεύονται να δουν σωστά τα ιδιαίτερα στοιχεία τους και να κατανοήσουν, π.χ., τη σημασία που έχει για τη συμπεριφορά τους η υψηλή θέση της «αυτονομίας» και της «αυθεντικότητας» στο σύστημα αξιών τους και η συνακόλουθη πλήρης απαξίωση των «δήθεν» και των υποκριτών σε οποιονδήποτε τομέα. Δυσκολεύονται επίσης πολλοί να αντιληφθούν ότι τα «ατομικά κοκτέιλ αξιών», που χαρακτηρίζουν αυτή τη γενιά, δεν είναι αντιφατικά και εγωιστικά, αλλά αποτελούν τη στρατηγική παιδιών που ενηλικιώνονται σ' έναν κόσμο αφάνταστου πλούτου και, ταυτόχρονα, βρίσκονται αντιμέτωπα με μια απόλυτη και γενικευμένη ανασφάλεια για το μέλλον -αλλά και για το παρόν, όπως έδειξε η δολοφονία του Αλέξανδρου. Οσοι δεν τα κατάλαβαν αυτά έγκαιρα, ξαφνιάστηκαν από την πρόσφατη εξέγερση και τις μορφές της, και κυρίως δεν αντιλήφθηκαν ότι η καταφυγή τους στον παλιό αυτάρεσκο πατερναλιστικό λόγο ήταν αυτή που προκαλούσε στους νέους αντιδράσεις με τεράστιο πια κόστος. Αυτό βιώσαμε αυτές τις μέρες.
Θα έπρεπε να είναι αυτονόητο σε μια δημοκρατική κοινωνία ότι η δολοφονία ενός δεκαπεντάχρονου από το όργανο ενός κράτους, που περιφρονεί τους πολίτες και βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τις προσδοκίες και τα αισθήματά τους, δεν επιτρέπεται απλώς να συγκινεί τους ανθρώπους, αλλά πρέπει να συνταράσσει, με την κυριολεκτική έννοια της λέξης, το ίδιο το κράτος. Τις τελευταίες ημέρες διαπιστώσαμε ότι αυτό το αυτονόητο κοινωνικό και άκρως πολιτικό καθήκον το επιτέλεσε, όχι τυχαία, κυρίως η γενιά των δεκαπεντάχρονων αγοριών και κοριτσιών -χωρίς να το έχει διδαχτεί στα σχολεία και στα φροντιστήρια. Ηταν αποτέλεσμα του δικού της συστήματος αξιών, που δεν επιτρέπει να μειώνεται και να εξασθενίζει η οργή από συμβατικές διαδικασίες συμψηφισμού.
Αυτό είναι πράγματι κάτι καινούργιο. Και όλα τα δεδομένα δείχνουν ότι είναι πια πολύ πιθανόν τα επόμενα χρόνια να ζήσουμε την ενηλικίωση μιας γενιάς που, αντίθετα με ό,τι συνέβαινε παλιότερα, δεν θα απομακρυνθεί από τις αξίες και τις συμπεριφορές της νεανικής της ηλικίας. Με ό,τι αυτό σημαίνει για το μέλλον.
* Ο Γιώργος Τσιάκαλος είναι καθηγητής και πρόεδρος του Παιδαγωγικού Τμήματος του ΑΠΘ.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 13/12/2008
H απόγνωση εκείνων που πράττουν όχι επειδή διεκδικούν μιαν άλλη ζωή, αλλά επειδή δεν τους μένει τίποτε άλλο να κάνουν...
May 1968 - Joan Miró
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 2008
... Ανεξάρτητα από την έκβασή τους, όλες οι γνήσιες επαναστατικές εξάρσεις, η πτώση της Βαστίλλης, η κατάληψη των χειμερινών ανακτόρων, ο Μάης του ΄68 ή και το Πολυτεχνείο του 1973 ήταν ξεσπάσματα οργής και αγανάκτησης για αυτό που υπήρχε, αλλά και διονυσιακής χαράς για αυτό που δεν υπήρχε ακόμα. Ετσι μέσα από την αμφισβητητική πράξη γεννήθηκαν νέες μορφές ζωής, στοχασμού, λόγου και διαλόγου. Και με αυτήν την έννοια, ήσαν ένα ιστορικό γίγνεσθαι σε «καθαρή μορφή». Προανέκρουαν ένα άδηλο ελπιδοφόρο μέλλον που κανείς δεν μπορούσε, ούτε ήθελε, να εγκλωβίσει σε παραδεδεγμένα σχήματα. Ρητά ή σιωπηρά, η εξουσία καλούνταν να δώσει τη θέση της στη φαντασία. Η ιστορία φτιαχνόταν από έναν λαό και από έναν λόγο σε συνεχή κίνηση. Πίσω όμως από τα λοστάρια που έσπαζαν τις βιτρίνες δεν υπήρχε ούτε η αμμουδιά, ούτε το όραμα, ούτε η φαντασία, ούτε η κίνηση. Μόνον η δύναμη του ακίνητου κενού. Και πίσω από τις δηλώσεις, τις καταστροφές και τις «απαλλοτριώσεις» δεν υπήρχαν χαρές και τραγούδια, ούτε καν σπαράγματα ενός κινούμενου λόγου. Μόνο η ακίνητη σιωπή, η βουβαμάρα και η έλλειψη προοπτικής. Αν υπήρξε κάτι σε «καθαρή μορφή», είναι η απόγνωση εκείνων που πράττουν όχι επειδή διεκδικούν μιαν άλλη ζωή, αλλά επειδή δεν τους μένει τίποτε άλλο να κάνουν. Ζουν, σκέφτονται και δρουν μέσα στην περιρρέουσα καταστροφή και βουλιάζουν μέσα στο ένστικτο του θανάτου.
Υπό τις συνθήκες αυτές, η «σημασία» των μαζικών κινητοποιήσεων κινδυνεύει να εκφυλισθεί και να ανατραπεί. Σε μια περίοδο όπου όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι φαίνεται να «αντιστέκονται» στην πολιτικοποίησή τους, σε μια περίοδο όπου οι σειρήνες της ατομοκεντρικής ιδιοτέλειας κατακλύουν όλους και όλα, σε μια περίοδο όπου το ίδιο το νόημα της πολιτικής και της Εκκλησίας βουλιάζει μέσα στη γενικευμένη λεηλασία, σε μια περίοδο όπου συστηματοποιείται η ενδημική βία όλων των εξουσιών, τεράστιες μάζες νέων ανθρώπων κινητοποιήθηκαν και κραύγασαν «δεν πάει άλλο». Αυτό είναι το μεγάλο πολιτικό μήνυμα των τελευταίων ημερών. Εχοντας διωχθεί από την πόρτα των κομμάτων, η πραγματική πολιτική είναι πάντα εκεί. Τα παράθυρα και οι ρωγμές του κοινωνικού δεν είναι δυνατόν να σφραγισθούν.
Πλήρες άρθρο:
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=46&ct=72&artId=240230
... Ανεξάρτητα από την έκβασή τους, όλες οι γνήσιες επαναστατικές εξάρσεις, η πτώση της Βαστίλλης, η κατάληψη των χειμερινών ανακτόρων, ο Μάης του ΄68 ή και το Πολυτεχνείο του 1973 ήταν ξεσπάσματα οργής και αγανάκτησης για αυτό που υπήρχε, αλλά και διονυσιακής χαράς για αυτό που δεν υπήρχε ακόμα. Ετσι μέσα από την αμφισβητητική πράξη γεννήθηκαν νέες μορφές ζωής, στοχασμού, λόγου και διαλόγου. Και με αυτήν την έννοια, ήσαν ένα ιστορικό γίγνεσθαι σε «καθαρή μορφή». Προανέκρουαν ένα άδηλο ελπιδοφόρο μέλλον που κανείς δεν μπορούσε, ούτε ήθελε, να εγκλωβίσει σε παραδεδεγμένα σχήματα. Ρητά ή σιωπηρά, η εξουσία καλούνταν να δώσει τη θέση της στη φαντασία. Η ιστορία φτιαχνόταν από έναν λαό και από έναν λόγο σε συνεχή κίνηση. Πίσω όμως από τα λοστάρια που έσπαζαν τις βιτρίνες δεν υπήρχε ούτε η αμμουδιά, ούτε το όραμα, ούτε η φαντασία, ούτε η κίνηση. Μόνον η δύναμη του ακίνητου κενού. Και πίσω από τις δηλώσεις, τις καταστροφές και τις «απαλλοτριώσεις» δεν υπήρχαν χαρές και τραγούδια, ούτε καν σπαράγματα ενός κινούμενου λόγου. Μόνο η ακίνητη σιωπή, η βουβαμάρα και η έλλειψη προοπτικής. Αν υπήρξε κάτι σε «καθαρή μορφή», είναι η απόγνωση εκείνων που πράττουν όχι επειδή διεκδικούν μιαν άλλη ζωή, αλλά επειδή δεν τους μένει τίποτε άλλο να κάνουν. Ζουν, σκέφτονται και δρουν μέσα στην περιρρέουσα καταστροφή και βουλιάζουν μέσα στο ένστικτο του θανάτου.
Υπό τις συνθήκες αυτές, η «σημασία» των μαζικών κινητοποιήσεων κινδυνεύει να εκφυλισθεί και να ανατραπεί. Σε μια περίοδο όπου όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι φαίνεται να «αντιστέκονται» στην πολιτικοποίησή τους, σε μια περίοδο όπου οι σειρήνες της ατομοκεντρικής ιδιοτέλειας κατακλύουν όλους και όλα, σε μια περίοδο όπου το ίδιο το νόημα της πολιτικής και της Εκκλησίας βουλιάζει μέσα στη γενικευμένη λεηλασία, σε μια περίοδο όπου συστηματοποιείται η ενδημική βία όλων των εξουσιών, τεράστιες μάζες νέων ανθρώπων κινητοποιήθηκαν και κραύγασαν «δεν πάει άλλο». Αυτό είναι το μεγάλο πολιτικό μήνυμα των τελευταίων ημερών. Εχοντας διωχθεί από την πόρτα των κομμάτων, η πραγματική πολιτική είναι πάντα εκεί. Τα παράθυρα και οι ρωγμές του κοινωνικού δεν είναι δυνατόν να σφραγισθούν.
Πλήρες άρθρο:
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=46&ct=72&artId=240230
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)